Samochody elektryczne w garażu podziemny
Coraz częściej spotykamy samochody napędzane elektrycznie lub hybrydy. Czy jednak jesteśmy przygotowani do zmierzenia się z problemami, które mogą się pojawić, gdy takie samochody zaczną być parkowane w garażu podziemnym?
Wątpliwości pojawiają się nie tylko w odniesieniu do punktów ładowania, których instalowanie na miejscach postojowych przewiduje ustawa o elektromobilności. Obawy o bezpieczeństwo budzi samo parkowanie samochodów elektrycznych.
Doniesienia o przebiegu i skutkach pożarów takich samochodów, choć dotąd nieliczne, wzbudzają uzasadnione obawy o to, czy garaże wielostanowiskowe budowane kilkanaście lat temu są dostosowane do nowego rodzaju zagrożenia.
Bezpieczne użytkowanie baterii litowo – jonowych stanowiących źródło magazynowania energii w samochodach elektrycznych wymaga utrzymywania ich w określonym przedziale napięcia i temperatury. Awarie lub np. zderzenia mogą naruszyć tę równowagę i w konsekwencji doprowadzić do zapłonu elektrolitu, który znajduje się wewnątrz baterii. Zapłon jednego ogniwa może łatwo rozprzestrzenić się na pozostałe i wzmocnić pożar.
Badania wskazują, że moc pożaru w przypadku zapalenia się samochodu tradycyjnego i elektrycznego jest podobna, jednak dynamika rozwoju pożaru w przypadku samochodów elektrycznych jest znacznie większa, towarzyszy jej uwalnianie dużych ilości gazów palnych, co może doprowadzić nawet do eksplozji. Trudności występują również w sposobie gaszenia pożaru elektryka. Używa się do tego dużej ilości wody, a chłodzenie baterii trwa długo i trzeba się liczyć z ryzykiem nawrotu pożaru nawet po kilku godzinach. Akumulatory muszą być chłodzone długo po ustaniu pożaru, ponieważ istnieje ryzyko samozapłonu rozgrzanych ogniw. To także wymaga dużej ilości wody. Niebezpieczne są też pozostałości po pożarze – uwolnione gazy łączą się z wilgocią tworząc toksyczne i żrące mgły stanowiąc zagrożenie dla ludzi, a pozostała po gaszeniu woda jest skażona metalami ciężkimi. Wydzielane w trakcie pożaru trujące substancje będą osiadać na ścianach garażu i nawet, jeśli konstrukcja garażu nie zostanie naruszona, to może się on nie nadawać do użytkowania przez długi czas aż do czasu usunięcia tych szkodliwych pozostałości po pożarze.
W razie powstania pożaru samochodu elektrycznego zaleca się odholowanie go poza przestrzeż garażu podziemnego, ale to może okazać się trudne, a nawet niemożliwe ze względu na rozkład samochodów w garażu.
Fachowcy wskazują, że ze względu na inny przebieg pożaru samochodu elektrycznego niż tradycyjnego i trudności w opanowaniu jego rozprzestrzeniania należałoby wzmocnić dotychczasowe zabezpieczenia przeciwpożarowe w garażach podziemnych. Nie ma jednak jednoznacznych zaleceń, ani tym bardziej przepisów w tym zakresie. Propozycje, by przykładowo oddzielać samochody elektryczne i ich punkty ładowania od pozostałych samochodów ściankami z materiałów niepalnych lub pozostawiać wokół nich wolną przestrzeń z przyczyn oczywistych są niemożliwe do praktycznego zastosowania. Podobnie jest z pomysłami, by miejsca postojowe dla elektryków z punktami ładowania sytuować blisko siebie w oddaleniu od pozostałych pojazdów, w pobliżu wyciągów wentylacyjnych, a także daleko od dróg ewakuacyjnych. Nie jest to możliwe, ponieważ współwłaściciele garażu na mocy umowy quoad usum korzystają z konkretnych miejsc postojowych, których numery zapisane są w księgach wieczystych, a to oznacza, że samochody elektryczne mogą być rozproszone na całej powierzchni garażu.
Proponowane są rozmaite wzmocnienia zabezpieczeń przeciwpożarowych poprzez zastosowanie samoczynnych systemów gaśniczych takich jak np. instalacje tryskaczowe lub systemy wysokociśnieniowej mgły wodnej. Brakuje jednak wystarczających wyników badań, które pozwoliłyby na sformułowanie jednoznacznych wymagań technicznych.
Ustawa o elektromobilności określa procedurę, która jest wymagana przed zainstalowaniem przy określonym miejscu postojowym punktu ładowania o mocy mniejszej niż 11kW.
Rozpoczyna ją wniosek osoby zainteresowanej, dysponującej prawem do korzystania z danego miejsca, a następnie zarząd wspólnoty zleca sporządzenie ekspertyzy dopuszczalności instalacji punktu ładowania. Ocenie eksperta podlega instalacja elektryczna w obrębie budynku wraz z możliwością przyłączenia tej instalacji do planowanego punktu ładowania, a także ocena zasad bezpieczeństwa związanych z jego użytkowaniem. Oprócz wskazania warunków technicznych podłączenia punktu ładowania ekspertyza powinna określać warunki niezbędne do bezpiecznej jego eksploatacji oraz wymagania, jakie powinny być spełnione w zakresie bezpieczeństwa pożarowego.
Mając świadomość zagrożeń związanych z ewentualnym pożarem samochodów elektrycznych, a także brak konkretnych przepisów w zakresie dodatkowej ochrony przeciwpożarowej warto upewnić się, że dotychczas stosowane zabezpieczenia w konkretnym garażu są sprawne, a sposób wykorzystania garażu jest zgodny z jego przeznaczeniem.